Onze-Lieve-Vrouw met Kind - Grote Markt 1 (Stadhuis)

Philip De Vos, 1587, natuursteen - Monument 6 februari 1936

Het stadhuis is het belangrijkste van alle openbare gebouwen en ook het visitekaartje van de Stad Antwerpen. Een beeld van Antwerpens patrones is zeker hier op zijn plaats: statig bekleedt zij de ereplaats, hoog in een nis, versierd met twaalf gouden sterren.

Het oude middeleeuwse stadhuis was reeds eeuwenlang met een madonnabeeld gesierd. Maar bij de inhuldiging van het nieuwe renaissance-stadhuis in 1565 prijkte Brabo op die plaats: onder druk van de reformatie mocht er geen madonna- of heiligenbeeld op het nieuwe gebouw komen.

Na de herovering van Antwerpen door Farnese in 1585, moest Brabo (door toedoen van de jezuïeten) onmiddellijk plaats ruimen voor deze monumentale Madonna (bijna 4 meter hoog) van Philip De Vos (ca. 1540-1587). Opvallend is het lange golvende haar van Maria dat tot op haar middel neerhangt; naar de Madonna van Loreto.

Onder het Franse Bewind wordt het beeld uit de stadhuisgevel genomen maar geborgen. De Madonna zal pas na de onafhankelijkheid van België, in 1831, herplaatst worden; op 13 augustus: dus nog net vóór het hoogfeest van Maria-tenhemelopneming.

Archief en literatuur:

Archief: Hs1491, [f° 7r°]
Iconografie: 'Album Linnig', II, p. 68 (MPM/PK)
Literatuur: Kronijk 6 (1797-1798), p. 87-88; Thyssen 1902, p. 173-184; Thyssen 1922, p. 147-154; Bouwen 3na 1976, p. 59, 68-69; Schepens 1981, p. 57-61; Ruyssevelt 2001, p. 46-47; Madonna 2002, p. 50, 55, 92, 93-94, 113, 141; Madonna 2010, p. 61
Peeters 1937, p. 17-28; Thijs 1990, p. 107; Lombaerde 2008, p. 83-85 en passim
Referentie: vkb1.0036

• Floris Prims, "De beelden en schilden van de stadhuisgevel", 'Antwerpiensia' 19 (1948), Antwerpen, 1949, p. 29-32. - pdfE-txt

• Externe link: Inventaris Onroerend Erfgoed

Hieronder: na realisatie van het lichtplan voor de Grote Markt (2015) is de stadhuisgevel anders verlicht en kreeg ook de Madonna aandacht

Verder hieronder: details uit een historiserende prent van Jozef Linnig met Brabo in de gevelnis van het Stadhuis, de situatie tussen 1565 en 1587 (MPM/PK: Album Linnig, II, p. 68)