Onze-Lieve-Vrouw met Kind ('O.-L.-Vrouw van Bijstand en Victorie') - Korte Riddersstraat, Steenhouwersvest 22
De Greef, 1814, natuursteen, terracotta (console)
In 1726 kreeg het beeld de titel die sinds 1689 de geliefkoosde benaming van Maria in de Sint-Andriesparochie is: 'Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand en Victorie'. Ter gelegenheid van het algemene herstel van de openbare religieuze beelden in 1814 werd een nieuw beeld gemaakt.
Maria houdt het Kind op de rechterarm en draait, merkwaardig genoeg, haar hoofd van haar Kind weg. Beter gezegd: zij tracht oogcontact te krijgen met de toeschouwer om diens aandacht te trekken voor haar Goddelijke Zoon. Haar rol als letterlijke blikvanger wordt versterkt doordat ze met haar linkerhand het Kindje bij de voet neemt, waardoor haar rechterarm – horizontaal gestrekt – een aanwijzende rol krijgt. De Wereldverlosser draagt in de linkerhand een rijksappel terwijl zijn rechterhand zegent. Boven vliegt de zinnebeeldige duif van Gods Geest tegen een flard wolkjes, van waaruit een stralenkrans komt.
De rijk gebeeldhouwde console is voorzien van bloemenslingers en wordt geflankeerd door twee gevleugelde engelenhoofdjes terwijl een derde onderaan de console afsluit. De halfronde luifel is omzoomd met gouden rondjes.
In de voorbije eeuwen kon de Madonna rekenen op de toewijding van een werklustige broederschap, vooral tijdens processies. In het kerkmuseum van Sint-Andries wordt het rustaltaar geëvoceerd, dat jaarlijks onder dit beeld stond opgesteld bij de processie van 15 augustus.
In 2008 werd het geheel door Geneviève Hardy gerestaureerd (met plastisch herstel aan het beeld, beide armen van Jezus werden bijgeboetseerd). Maria en Kind kregen opnieuw een kroon en Jezus presenteert nu een vergulde rijksappel. Het donkerblauw geschilderd gevelveld laat de sculptuur mooi uitkomen op deze straathoek, die met de toren van de Sint-Andrieskerk op de achtergrond, een van de pittoreske hoekjes van Antwerpen vormt.
Geneviève Hardy reconstrueerde nadien ook de gevelsteen met uitbeelding van de huisnaam van het pand 'Den grooten Donder Cloot' waarop deze Madonna hangt. Omdat Cornelis Floris hier geboren werd gebeurde dit op verzoek van de Stichting Cornelis Floris.
Hieronder links, de foto verschenen in 'Le Patriote illustré', 6/06/1937 - Let op de toenmalige grote en sterk versierde smeedijzeren lantaarnarm en rechts het beeld in 2012 (foto WS)
Hieronder links: Het beeldhouwwerk voor het plastisch herstel van 2008, rechts erna. (foto's WS, 2010 en 2006)
Hieronder: foto's genomen door restauratrice Geneviève Hardy in 2007. De terracotta engelenconsole voor en na vrijlegging van de overschilderingen en het vervolledigde beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind
Hieronder: De iconische voorstelling van deze Madonna figureert dikwijls op prentbriefkaarten maar ook op het madonnaboek van Piet Schepens uit 1981. - Rechts: de feestelijke inzegening van het gerestaureerde beeldhouwwerk op 18 mei 2008. Schepen Philip Heylen hield een toespraak
Archief: Visschers PK2907 (los papiertje: “gemaekt door de Greef”); Stroobants, f° 129 (rustaltaar)
Iconografie: "Anvers, capitale de la dévotion mariale", 'Le Patriote illustré', 6/06/1937, p. 728-729 (foto p. 728); KIK, M66391, M66392 (gevelbeeld, ongedat., foto Acta) en A80693, A80694, B29877 (onderdelen rustaltaar); Schepens 1981, cover
Literatuur: Thyssen 1902, p. 238; Thyssen 1922, p. 229-230; Bouwen 3nb 1979, p. 498; Schepens 1981, p. 141, 143; Madonna 2002, p. 150, 153; Madonna 2010, p. 117, 119
Nieuwsbrief Vrienden van de Antwerpse Madonna's: pdfnr. 11, (2007) 2, p. 9, 10; pdfnr. 12, (2008) 1, p. 2, 3-5
Referentie: vkb1.0155
