Onze-Lieve-Vrouw met Kind en kruis - Schoenmarkt 3 (Boerentoren, KBC-toren)

gekapt naar ontwerp van Roger De Villiers, 1931, natuursteen - Beschermd monument 2 september 1976 

Op de zevende verdieping van de eerste wolkenkrabber van het Europese continent troont de grootste en de hoogste Madonna van Antwerpen. Dit torengebouw werd gebouwd tussen 1929 en 1932. Het beeld met de zware console in art-decostijl is twee verdiepingen hoog. Deze tedere Moeder Gods is een uitvergroting van een werk van de Franse kunstenaar Roger de Villiers (1887-?) uit ca. 1925.

Maria draagt Jezus in de linkerarm en steunt hem met haar rechterhand. Ze neigt het hoofd minzaam naar haar Kind dat met gespreide armen iedereen tot zich wil laten komen. Maria draagt een hoofddoek, Jezus is gekleed. Beiden zijn voorzien van een nimbus.
Bij de bouw van de toren wilde men niet alleen een typisch Antwerps Mariabeeld plaatsen, maar ook de gedachte bewaren aan het in 1797 verdwenen monumentaal kruisbeeld van de Meir, bij de Meirbrug. Het grote kruis met doornenkroon en lendendoek herinnert hieraan. Het kruisbeeld werd wel in de Franse periode gesloopt, maar het uitzonderlijk mooi Christuscorpus uit 1635 bleef bewaard. Deze bronssculptuur is nu in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te bekijken. <noot 1>

<noot 1> Het oudste kruisbeeld op de Meirbrug dateert van 1527 en werd vervaardigd door Lambert Van Ussel ('Lambrecht van Eusele'). Hij plaatste een ijzeren kruis - "weghende sestien hondert ende achtien pont" - met aan twee zijden een beeld, één gericht naar de Meir, het ander naar de Schoenmarkt. Dit monument, ook voorzien van twee lantaarns, werd onder het Calvinistisch bewind afgebroken in 1580. In 1593 snijden Jan en Robert De Nole (resp. voor 1570-1624 en voor 1570-1636) twee nieuwe houten beelden, die evenwel snel beschadigd raken. Met de bronsversie uit 1635 verduurzaamde men dit prominente monument. De (nu maar enkele) sculptuur werd gegoten door de Mechelse klokken- en geschutgieter Jan (II) Cauthals (?-1640), die zich hiervoor baseerde op een van de beelden van de De Noles uit 1593. [zie: Antwerpsch Chronykje, p. 30; Grieten 1996, p. 460, inv. 1018; Schoups 2007, p. 58-59. - KIK, M76053].

Links onder: het ontwerp van Roger De Villers, gereproduceerd in een nummer uit 1925 van 'Bulletin Paroissial Liturgique'. Rechts onder, de Antwerpse versie, net na haar plaatsing (De Stad, 8 mei 1931)

Archief en literatuur:

Iconografie: “La Sainte Vierge et l’Enfant Jésus, par Roger de Villiers” (ill.), in: Henri Cochin, “Pour une statue Populaire Chrétienne”, ‘Bulletin Paroissial Liturgique’, 7 (1925), p. 165; ‘De Stad Antwerpen’, 4 (1931-1932) 8, p. 186 (ill.)
Literatuur: Bouwen 3na 1976, p. 20; Schepens 1981, p. 101; Ruyssevelt 2001, p. 40-41; Madonna 2002, p. 63, 96, 166; Madonna 2010, p. 197, 199
Aanvullende literatuur: F. Prims, “Het Kruis op de Meirbrug”, ‘Antwerpiensia’, 4, Antwerpen, 1931, p. 28-35 - I. Schoups, ‘Meir, Antwerpen. “Schoonste zicht van ‘t stad”’, Antwerpen 2007, p. 58-59
Referentie: vkb1.0137