Onze-Lieve-Vrouw met Kind [verdwenen] - Kleine Kauwenberg, Lange Winkelstraat 1
De Madonna op deze hoek werd na de Franse periode in 1814 terug aangebracht, maar verdween omstreeks 1907 bij een nieuwbouw. Estaminet 'Au Voyageur' verdween en architect Frans Van Dijk (1853-1939) ontwierp in de plaats een nieuwbouw in opdracht van Richard Böcking, die een bejaardenhuis wenste voor de protestantse gemeente (met kerk om de hoek). Waar het beeld naartoe ging is ongeweten.
Het citaat in de biografie van Frans Van Dijk (Huybrechts 1994, p. 150-151) maakt de identificatie van het pand op de foto ondubbelzinnig: "Tot rond 1906 bevond zich op de hoek van beide straten (Lange Winkelstraat 1 en 2 en Korte Kauwenbergstraat - sic) een klein cafeetje 'Au Voyageur'."
Boven met uitvergroting: het originele gebouw met de Madonna, voor de nieuwbouw uit 1907
Ernaast de hoek vandaag, met de nieuwbouw uit 1907
Helemaal rechts een uit het werk van Thyssen 1902 (p. 295) Daarmee komt een fout in het werk van Thyssen aan het licht. De afbeelding die deze auteur geeft (zie lager voor een reproductie) moet op een ander hoekhuis slaan, maar waar?
In oktober 2022 is dit met de hulp van Jerry Driesen (leidinggevende archeologisch atelier en onroerend erfgoed depot - stad Antwerpen) uitgeklaard. De foto uit het werk van Thyssen betreft de oorspronkelijke Madonna van de hoek Pruynenstraat /Korte Klarenstraat, die in 1977 neerviel. De foto uit Thijssen van ca. 1900 toont wel nog een andere oudere luifel dan diegene die op de foto’s van het KIK uit de jaren ’40 staat
Archief: Hs1491 [f° 4v°]
Iconografie: (foutief: Thyssen 1902, p. 295)
Literatuur: Thyssen 1902, p. 293; Thyssen 1922, p. 244
Huybrechts 1904 — Jos Huybrechts, 'Frans Van Dijk, architect te Antwerpen', Antwerpen, 1994, p. 150-151
Referentie: vkb1.0231
Teksten:
- Winkelstraat en Kauwenberg. Een keurig L.V.beeld, met engelenglorie, schoonen troon en voetstuk. Hs1491 [f° 4v°]
- Sint-Antoniusparochie (bestaande beelden)
Kauwenberg (kleine) en Winkelstraat (lange) – 261. O. L. Vrouw: Het genootschap, door de inwoners beider straten gevormd, verzorgt ook de Lieve-Vrouw van het Kauwenbergstraatje. Beide beelden bestaan van vóór de Fransche beroerte en werden hersteld in 1814. Vroeger, bij gelegenheid der processie van St Antoniusparochie, werd er een altaar onder 't beeld geplaatst en bij den doortocht een kroontje aan 't heilig Sakrament geofferd.
In 1864, bij 't jubelfeest van vijftigjarig herstel, waren Lieve-Vrouw en buurt overschoon opgesierd, want men had er niet opgezien om 534 franken uit te geven; honderd zes en twintig boomkens waren in de straten geplant, een en zestig kartels en dertig vanen opgehangen. Niet min schoon was de palatie, toen in 1875, het broederschap van den H. Engel, uit St Antonius, zijn jubelfeest vierde.
Het genootschap had de lofweerdige gewoonte al het noodige te bezorgen aan de leden die de laatste kerkrechten ontvingen, en na hun afsterven de doodsberichten te bekostigen. [Thyssen 1902, p. 293]
- Sint-Antoniusparochie (verdwenen beelden) Kauwenberg (Kleine) en Winkelstraat (Lange) – 319. – De beeltenis, die dezen hoek versierde, dagteekende van vóór de Fransche Beroerte, werd hersteld in 1814 en verdween in het begin dezer eeuw bij den afbraak van het huis. Met de jaarlijkse processie van St Antoniuskerk stond er eertijds een altaar onder het beeld geplaatst en een kroontje werd aan het Allerheiligste geofferd. [Thyssen 1922, p. 244]