- Inventarisnummer: 1.0906
Christus Zaligmaker (Salvator Mundi) - Hopland 47 (vml. kerk van de paters redemptoristen)
Gebroeders Kockerols (?), 1884, natuursteen
Restauratie uitgevoerd in 2021:
In 2019 ontdekten arbeiders tijdens werken aan de gevel een barst in de buste van het Salvator Mundi beeld. Deze was veroorzaakt door een uitgezette verroeste ijzeren dook, waarmee het beeld aan de gevel verankerd was. Uit voorzorg werd het hoofd van het beeld verwijderd en bewaard tot restauratie mogelijk was. In september 2021 werd deze restauratie gerealiseerd door David Natidze.
Historiek in de 19e eeuw:
De voormalige neogotische kloosterkerk van de paters redemptoristen uit 1857 (naar ontwerp van Kockerols en Tempeleers) werd in 1885 naar ontwerp van van F.C. Baeckelmans verbouwd en kreeg toen een gevel in neorenaissancestijl. In deze laatste gevel stonden twee beelden, waarvan er nu nog één bestaat. Hoog in de top werd in 1884 een Christusbeeld ('Zaligmaker') in een boogvormige gevelnis geplaatst.
De ingang van de kerk kreeg in 1890 een groot beeld van de ordestichter van de redemptoristen, Sint-Alphonsus van Liguori. Het werdoor Louis Kockerols vervaardigd voor plaatsing boven de kerkdeur. Dit beeld werd in 1972 weggenomen. <noot 1>
De maker van de Christusbeeld is onbekend maar mogelijk betreft het een werk van de gebroeders Adolf en Louis Kockerols. <noot 2>
<noot 1> - In een lijst in typoscript van de Dienst voor Toerisme uit 1975 * is vermeld dat een 'H. Aloysius' op dit adres in 1972 verdween. Bedoeld is natuurlijk 'H. Alphonsus'. "Hopland 47: (beeld H. Aloysius); verdwenen 1972" - *[Toerisme 1975, p. 5].
<noot 2> - Adolf (1834-1908) en Louis Kockerols (1826-1893), de eerste was architect-beeldhouwer, zijn jongere broer beeldhouwer. Zij leverden in samenwerking bijna alle sculptuur voor het interieur van de redemptoristenkerk (hoofdaltaar en zijaltaren met hun vrijstaande beelden, kruisweg, biechtstoelen, diverse naamlijsten). Enkel de preekstoel werd vervaardigd door de Antwerpse schrijnwerker Jean Van Halle.
Archief: Hs1491, [f° 28r°-28v°] (Kockerols en Tempeleers)
Iconografie: prentbriefkaart, 'Anvers. Couvent des R.P. Rédemptoristes', G. Hermans Anvers, nr. 483, ongedateerd, verz. WS
Literatuur: Thyssen 1902, p. 255; Thyssen 1922, p. 192; Bouwen 3nb 1979, p. 97 (Baeckelmans); Madonna 2010, p. 75
Nieuwsbrief Vrienden van de Antwerpse Madonna's: nr. 3, (2002) 2, p. 11
Referentie: vkb1.0906
Teksten:
Hopland. – 175. Zaligmaker - H. Alphonsus: Op het toppunt des gevels van het Redemptoristen-klooster prijkt, sedert 1884, eene beeltenis van den Zaligmaker.
Boven de kerkdeur, zag men plaatsen in 1890 een groot beeld van den H. Alphonsus a Liguorio, kunstwerk van den heer L. Kockerols. [Thyssen 1902, p. 255]
Hopland. – 138-139. Zaligmaker. - H. Alphonsus. - Op het toppunt des gevels van het Redemptoristen-klooster prijkt, sedert 1884, eene beeltenis van den Zaligmaker.
Boven de kerkdeur, werd geplaatst in 1890, een groot beeld van den H. Alphonsus a Liguorio, stichter der orde, kunstwerk van den heer L. Kockerols. [Thyssen 1922, p. 192]
Hieronder een prentbriefkaart en detail (Sint-Alphonsus van Liguori), 'Anvers. Couvent des R.P. Rédemptoristes', G. Hermans Anvers, nr. 483, ongedateerd, verz. WS
- Soort beeld: Christus
- Materiaal hoofdbeeld : Natuursteen
- Beeldhouwer - toegeschreven aan: Kockerols Louis
- Beschermd: Neen
- Is er een beheersplan: Neen
- Plaatsing jaartal: 1884
- Sector: Meir
Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen - Lange Van Bloerstraat, Pothoekstraat 1
Herman Ocket, 1866, natuursteen
Het gebouw werd in 2018 en 2019 afgebroken en vervangen door een nieuwbouw. Het beeld werd in depot geplaatst tijdens de werken. In November 2020 werd het herplaatst, niet op haar originele plaats op de hoek maar aan de Pothoekstraat. Het beeld werd gerestaureerd door Geneviève Hardy, waarbij zij door stratigrafisch onderzoek de onderste verflagen heeft blootgelegd om de originele kleuren zo goed mogelijk te achterhalen, zacht wit en beige voor de Madonna, blauw voor de wereldbol en groen voor de slang. De herplaatsing gebeurde door de gespecialiseerde firma Verstraete Vanhecke, in opdracht van VKenB.
Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen, 'Notre Dame Protectrice de Pie IX' - Quellinstraat 53, Quinten Matsijslei
gebroeders Kockerols, 1869, natuursteen (wit - Savonnières)
Herbestemming in 2021:
Sinds jaren zocht de heer Boudewijn Callens, wiens echtgenote familie van de beeldhouwers Kockerols is, in samenwerking met de vereniging Voor Kruis en Beeld naar een geschikte plaats voor het Mariabeeld. Na een restauratie door Geneviève Hardy werd het beeld uiteindelijk in de tuin van het woonzorgcentrum Mayerhof in Mortsel geplaatst. Dit woonzorgcentrum werd in 1904 gesticht door de weduwe Mayer-van de Bergh en tevens oprichtster van het museum met dezelfde naam in de Lange Gasthuisstraat als rustoord voor haar personeel. Op die manier blijft de band met de binnenstad behouden. De plaatsing van het polychrome beeld maakt deel uit van de heraanleg van de tuin waar meer aandacht gaat naar het prikkelen van de zintuigen bij oudere mensen.
Ontmanteling in 1992:
Bij de sloop van het gebouw omstreeks 1992 werd het beeldhouwwerk gedemonteerd. Het in stukken gebroken beeld werd door de stad Antwerpen in bewaring genomen en opgeslagen in een depot van de Dienst Monumentenzorg (inv. nr. MZ 3; anno 2008).
Historiek in de 19e eeuw:
Het beeld werd in 1871 ter gelegenheid van het Jubeljaar van Paus Pius IX voor zijn 25 jaar pontificaat gemaakt. Hij was Paus van 1846 tot 1878 en kondigde in 1854 het dogma van Maria Onbevlekt Ontvangen af. Het beeld stelt deze Maria Onbevlekt Ontvangen voor. Ze vertrappelt de slang, symbool van het kwaad en de erfzonde. Het voetstuk/console is versierd met de pauselijke wapens en het opschrift: 'Protectrice de Pie IX'. Naar alle waarschijnlijk is het beeld van de hand van beeldhouwer Louis Kockerols, misschien van zijn broer architect/beeldhouwer Adolphe Kockerols.
Boven: Dia Darimont, 1984
Onder, twee details uit prentbriefkaarten (verz. WS), met het beeld op de achtergrond
Archief: Hs1491, [f° 19r°]
Iconografie: Dia Tony Darimont anno 1984, Archief VKB
Thyssen 1902, p. 358; Thyssen 1922, p. 296
Referentie: vkb1.0826
Teksten:
• (6de Wijk). N.D. Protectrice de Pie IX. De Heilige in opgetogene houding met de handen samen gevouwen en de oogen hemelwaarts geslagen staat op een keurig voetstuk waar op het wapen met de pauselijke tiare op afgebeld staat. Het beeld met het voetstuk zijn het werk van de gebr. Kockerols en werden bekostigd door den Heer Dewyndt. (De oprechting had plaats in 1869 26 Maart).
6de wijk n° 64. groot staande O.L.V. [Hs1491, f° 19r°].
• Sint-Jozefparochie [bestaande beelden]
Quellinstraat en Quinten Matsijslei. – 356. O. L. Vrouw: Bij het jubelfeest van Pius IX, in 1871, werd aldaar een beeld geplaatst van 'Maria-Onbevlekt'. Het is gebeeldhouwd, in 'Savonnière' steen, door L. Kockerols, en rust op een voetstuk, dat versierd is met de pauselijke wapens en het opschrift: 'Protectrice de Pie IX'. [Thyssen 1902, p. 358]
• Sint-Jozefparochie [bestaande beelden]
Quellinstraat en Quinten Matsijslei. – 477. O. L. Vrouw. – Bij het jubelfeest van Z.H. Pius IX, in 1871, werd aldaar een beeld geplaatst van 'Maria-Onbevlekt'. Het is gebeeldhouwd, in 'Savonnière' steen, door L. Kockerols, en rust op een voetstuk, dat versierd is met de pauselijke wapens en het opschrift: 'Protectrice de Pie IX'. [Thyssen 1922, p. 296]