De Antwerpse binnenstad telt meer dan 150 Madonna’s en heiligenbeelden. Deze vaak onopvallende maar prachtige kunstwerken sieren gevels, hoeken en pleinen en vertellen stuk voor stuk een uniek verhaal. Ter ere van het 90-jarig jubileum van Voor Kruis en Beeld is er nu een handig boekje uitgebracht dat je meeneemt langs 60 zorgvuldig geselecteerde beelden binnen de Antwerpse Leien.

Dinsdagavond 26 november vond in het Hof van Liere van de Universiteit van Antwerpen een bijzondere lezingavond plaats ter ere van het 90-jarig jubileum van Voor Kruis en Beeld vzw. In samenwerking met UCSIA en het Ruusbroecgenootschap van de Universiteit Antwerpen werd een boeiend programma samengesteld waarin niet de madonna's van Antwerpen in de kijker werd gezet, maar wel drie markante Antwerpse vrouwen die, net als Maria, hun plaats op een voetstuk meer dan verdienen.

Op 16 november verscheen, speciaal voor onze 90ste verjaardag, een prachtig artikel in het magazine Citta. Voor hun rubriek ‘De 10.000 stappenwandeling’ stippelde onze secretaris Alain Cols een unieke route van ongeveer 7 kilometer uit.

De feestdagen staan voor de deur, en in Antwerpen betekent dat: gezellig druk! We rennen door de straten om de perfecte cadeautjes te vinden, misschien een nieuwe feestoutfit te scoren, of simpelweg te genieten van de sfeervolle verlichting en etalages. En middenin die drukte staat een iconisch beeld dat maar al te vaak onopgemerkt blijft – de Madonna op de hoek van de Meir en de Lange Klarenstraat.

In ons drukke, moderne leven zijn het juist de kleine gebaren van zorg en aandacht die ons eraan herinneren hoe waardevol tradities en erfgoed zijn. Vandaag staan we graag stil bij een bijzonder moment van behoud en waardering. Enkele toegewijde eigenaars van een Madonna hebben onlangs besloten om hun beeldje te laten opfrissen of restaureren. Dankzij hun inspanningen blijven deze kostbare symbolen niet alleen behouden voor toekomstige generaties, maar krijgen ze ook hun oorspronkelijke glans terug. Aan deze eigenaars: hartelijk bedankt voor jullie betrokkenheid, zorg en toewijding!

Ben je opgegroeid met de avonturen van Suske en Wiske, waarbij je vol spanning, ontroering of met een lach hun belevenissen volgde? Misschien heb je uren besteed aan het bewonderen van de prachtige tekeningen van Willy Vandersteen, die bekend stond om zijn oog voor detail. Vooral in zijn vroege strips tekende hij vaak de straten en gebouwen van het oude Antwerpen. Het is dan ook niet verrassend dat in meerdere verhalen een Madonna verschijnt.

In het trendy en gezellige café op de hoek van de Kloosterstraat 159 en de Willem Lepelstraat is het heerlijk genieten van een kopje koffie op het terras, dat weelderig begroeid is met planten. Maar wist je dat er in een halfronde nis aan de Willem Lepelstraat een gepolychromeerd beeldje van Sint-Rochus staat?

Op 23 september 2024 sluit Museum Vleeshuis zijn deuren voor enkele jaren om te beginnen met de langverwachte restauratie. Niet alleen het monumentale gebouw ondergaat een grondige opknapbeurt, ook de Madonna op de hoek van de Repenstraat en Vleeshouwersstraat 38-40 wordt aangepakt.

In 2024 kunnen er nog weinigen prat gaan op de eretitel : rasechte “ Sinjoor”.

Jos Dobbeleers telde evenveel levensjaren als onze vereniging werkjaren op haar teller heeft, namelijk 90 jaar! Hij was onze goede vriend, lid van onze vereniging en stadsgids. Wij namen afscheid van Jos op 1 augustus dit jaar.

Niet alleen werd de 900ste verjaardag van Onze-Lieve-Vrouw als patroonheilige van Antwerpen gevierd, maar ook het 90-jarig jubileum van Voor Kruis en Beeld. Ter ere van deze bijzondere mijlpalen hebben de dames van de Royal Belgian Flower Arrangement Society verschillende madonna's langs de route van de Madonnaprocessie prachtig versierd.

Wat een fantastische editie was de 625ste Mariaprocessie! Zoals gebruikelijk trok de stoet, met naar gewoonte zo'n driehonderd gelovigen onder aanvoering van bisschop Johan Bonny, door de straten van Antwerpen.

Maria groet Antwerpen.

Op 14 en 15 augustus heeft Antwerpen afspraak met de geschiedenis.

Kom naar de kathedraal en vier met ons het jubileum van 900 jaar Maria patrones van de stad en het jubileum '90 jaar' van Voor Kruis en Beeld.

Zomer is de perfecte tijd om te ontspannen en te genieten van wat vrije tijd. Voor velen betekent dit lange dagen in de zon (wanneer komt die weer tevoorschijn?), lekker luieren en eindelijk de kans om een goed boek op te pakken. Vooral stripverhalen zijn in de zomer bijzonder populair.

Eindelijk vakantie! Tijd voor de studenten om na een drukke periode te ontspannen en van de zomer te genieten. Dit geldt ook voor Ante De Boeck, studente Conservatie en Restauratie aan de Faculteit Ontwerpwetenschappen van de Universiteit Antwerpen.

In 2016 kreeg het pand op Amerikalei 131 nieuwe eigenaren. Zij besloten de gevel donkergrijs te schilderen, met een zwarte deur en zwarte ramen. De Madonna, die sinds 1995 aan de gevel hing, werd eveneens donkergrijs geschilderd, met een opvallende fluorescerend oranje mantel. Dit zorgde voor veel uiteenlopende reacties; sommige mensen waren positief, terwijl anderen het verschrikkelijk vonden.

Wanneer je door de straten van Antwerpen wandelt, valt het grote aantal renovatieprojecten meteen op. Op veel van deze panden was of is nog steeds een Madonna bevestigd. Soms is het beeld verwijderd, terwijl het in andere gevallen beschermd werd door er een hok omheen te timmeren. Telkens werd ons beloofd dat de Madonna zou terugkeren. Wij volgen deze beloften met enige argwaan op.

Het charmante kapelletje aan de Beukenlaan, eigendom van de vereniging 'Voor Kruis en Beeld', staat bekend om zijn serene sfeer. In een bescheiden offerblok, een eenvoudige gleuf in de gevel, kunnen bezoekers een gift achterlaten. Dit geld wordt gebruikt voor het onderhoud van de kapel.

We zijn verheugd om te melden dat er opnieuw een top-restauratie is voltooid. Dit keer betreft het het beeld 'Moeder van Smarten' aan de Lange Winkelstraat 32, gerestaureerd door Geneviève Hardy.

Nu het Antwerpse stadhuis gerenoveerd is, is het het perfecte moment om de Madonna, hoog in de nis met twaalf gouden sterren, in de kijker te zetten. Dit beeld is waarschijnlijk het oudste nog zichtbare Mariabeeld in Antwerpen. Bovendien is het, met een hoogte van vier meter, het op één na grootste Mariabeeld van de stad. De kroon op Maria's hoofd heeft een diameter van dertig centimeter. Het beeld werd in 1587 in natuursteen gebeeldhouwd door Philip(pus) De Vos (ca. 1540-1587). Opvallend is haar golvende haar dat tot op haar middel reikt, vergelijkbaar met de Madonna van Loreto.

Op een koude, natte en winderige Erfgoeddag op 21 april 2024, leek het weer haast op maat gemaakt om het warme 'thuis'-gevoel te omarmen.

2024 is een bijzonder jaar, want we blazen niet één keer, maar wel drie keer bijzondere verjaardagskaarsjes uit. 

In onze aanpak voor het onderhoud, herstel of restauratie van beelden streven we primair naar bewustwording bij de eigenaar. Dit proces kan soms enige tijd vergen, vooral bij huurpanden, mede-eigendomsverenigingen of instituten. Niettemin blijven we toegewijd en zijn we verheugd te kunnen aankondigen dat we voor de volgende restauratieprojecten vooruitgang boeken.

Na de reiniging van het Christus Heilig Hart in de Lombardenvest nam Raro het beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind op de hoek van de Drukkerijstraat en de Steenhouwersvest onder handen. Bij de start van de werken werd al snel vastgesteld dat het beeld er erger aan toe was dan initieel gedacht.

Beelden in natuursteen zijn vaak vervuild. Toch is gewoon schrobben en schuren geen oplossing. Het stof is zo geïncrusteerd dat de regen het stof niet meer op alle plaatsen kan wegspoelen. Hierdoor ontstaan zwarte gipskorsten op het beeld. Dat was ook het geval voor het beeld van Christus Heilig Hart op de gevel van Lombardenvest 12.

Deze winter ging het van vriestemperaturen naar warmterecords. Kwetsbare beelden hebben het dan moeilijker dan ooit. Eén van die fragiele beelden is het beeld van O.L.V. met Kind op de hoek van de Eiermarkt en de Sudermanstraat. Vermits het uit hout gesneden werd, heeft het extra aandacht nodig.

Allereerst wensen we jou een vredevol, vreugdevol, voorspoedig en gezond nieuwjaar. Voor onze vereniging wordt 2024 een heel bijzonder jaar, want wij blazen dit jaar 90 kaarsjes uit. Vijf jaar geleden schreef Jos Dobbeleers nog een mooi verhaal over de geschiedenis van onze vereniging, een aanrader om eens te lezen. Uiteraard gaan wij deze speciale verjaardag uitbundig vieren. Houd dus zeker onze agenda in het oog.

In juni sprak de secretaris van onze vereniging, Alain Cols, met Glenn Geeraerts. Glenn is redactiemedewerker bij 'Maria, middelares en koningin', het mariaal tijdschrift van de paters montfortanen.

Vol spanning wachten we op de komst van Sinterklaas. Maar wist je dat ook in Antwerpen een beeld van de H. Nicolaas staat? Het is dan ook het juiste moment om dit beeld in de kijker te zetten.

Niet alleen Antwerpen heeft een rijk patrimonium aan heiligenbeelden. Ook Brugge draagt met waardigheid de eeuwenoude titel 'Mariastad'.

Sinds 1900 hangt op het hoekpand van de Hoornstraat en de Lansstraat een beeld van de H.Rochus. In de jaren 80 van de vorige eeuw liet de eigenaar het beeld restaureren. Jammer genoeg schilferde de verf snel af en vertoefde het beeld lange tijd in een slechte staat. (zie foto's links). In 2023 kreeg onze organisatie een subsidie van de Vlaamse Gemeenschap. Ook de eigenaar van het pand deed een flinke duit in het zakje. Dit was het startschot voor een grondige restauratie van het beeld, een opdracht waarin Geneviève Hardy met glans slaagde.