Onze-Lieve-Vrouw met Kind - Grote Markt 1 (Stadhuis)
Philip De Vos, 1587, natuursteen - Monument 6 februari 1936
Beschrijving van het beeld:
Op het stadhuis staat Maria, patrones van Antwerpen, gehuld in statige kledij, op een prominente plek, hoog in een nis, omringd door twaalf gouden sterren. Dit beeld is waarschijnlijk het oudste nog zichtbare Mariabeeld in Antwerpen. Het beeld werd in 1587 in natuursteen gebeeldhouwd door Philip(pus) De Vos (ca. 1540-1587). Bovendien is het, met een hoogte van vier meter, het op één na grootste Mariabeeld van de stad. Opvallend is haar golvende haar dat tot op haar middel reikt, vergelijkbaar met de Madonna van Loreto.
Lichtplan 2015:
Na realisatie van het lichtplan voor de Grote Markt (2015) is de stadhuisgevel anders verlicht en kreeg ook de Madonna aandacht.
Geschiedenis 1585 - 1831:
Het oorspronkelijke, middeleeuwse stadhuis werd al eeuwenlang gesierd door een Madonna, maar toen het nieuwe renaissance-stadhuis in 1565 ingehuldigd werd, moest het wijken voor een beeld van Brabo. Onder druk van de reformatie was het niet toegestaan om een beeld van Maria of andere heiligen op het nieuwe gebouw te plaatsen.
Na de herovering van Antwerpen door Farnese in 1585, werd Brabo per direct en op aandringen van de Jezuïeten vervangen door de huidige monumentale (4 m hoog) Madonna, gemaakt door Philip De Vos (ca. 1540-1587). Het opvallende lange, golvende haar van Maria dat tot op haar middel valt, is een verwijzing naar de Madonna van Loreto.
Tijdens het Franse Bewind moest het beeld terug van het stadhuis verwijderd worden. Gelukkig werd het veilig opgeborgen. Pas na de onafhankelijkheid van België in 1831 werd de Madonna opnieuw geplaatst, op 13 augustus, vlak voor het hoogfeest van Maria-Tenhemelopneming.
Archief: Hs1491, [f° 7r°]
Iconografie: 'Album Linnig', II, p. 68 (MPM/PK)
Literatuur: Kronijk 6 (1797-1798), p. 87-88; Thyssen 1902, p. 173-184; Thyssen 1922, p. 147-154; Bouwen 3na 1976, p. 59, 68-69; Schepens 1981, p. 57-61; Ruyssevelt 2001, p. 46-47; Madonna 2002, p. 50, 55, 92, 93-94, 113, 141; Madonna 2010, p. 61
Peeters 1937, p. 17-28; Thijs 1990, p. 107; Lombaerde 2008, p. 83-85 en passim
Referentie: vkb1.0036
• Floris Prims, "De beelden en schilden van de stadhuisgevel", 'Antwerpiensia' 19 (1948), Antwerpen, 1949, p. 29-32. - pdfE-txt
• Externe link: Inventaris Onroerend Erfgoed
Hieronder: details uit een historiserende prent van Jozef Linnig met Brabo in de gevelnis van het Stadhuis, de situatie tussen 1565 en 1587 (MPM/PK: Album Linnig, II, p. 68)
