Onze-Lieve-Vrouw met Kind [verdwenen] - Stoelstraat, Zwartzustersstraat
Nog in 1839 kon Jan Jozef Linnig (1815-1891) op de reeks houtgevels die hoek van de Zwartzustersstraat met Stoelstraat markeerden een gevelbeeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind documenteren. De Madonna hing op het pand zgn. 'Sint-Joos' of 'Wit Peerdeken', 1ste wijk nr. 1259 (Zwartzustersstraat 28 vanaf 1856). De illustratie toont een inkijk in de Stoelstraat vanuit de Zwartzustersstraat, situeer de locatie nu aan de Scheldewaarts gelegen hoek van deze straat.
De geaquarelleerde tekening uit 1839, bewaard in het Prentenkabinet, maar afkomstig van de de collectie van het Museum Vleeshuis (vroeger: AV. 3359/18 29/66), bevat achteraan een opschrift 'Het stoelstraatje / Houte gevels afgebroken in November 1882'.
Wanneer het beeld zelf verdween is ongeweten. Linnig maakte gewoontegetrouw varianten op deze illustratie (1843, 1848, 1868) zij informeren ons niets meer.
Het beeld stelde een monochroom wit geschilderde Onze-Lieve-Vrouw met Kind op de linkerarm voor, staand op een wereldbolvormige voetstuk. Zowel Maria als het Jezuskind droegen een goudkleurige kroon. Het beeld rustte op een console en was overluifeld. De luifel bezat een lambrekijnrand en was getopt met een vergulde bol met kruis (rijksappel). Eronder hing een lange zwierig gekrulde lichtarm met afhangende lantaarn. Bijzonder was de enorme vergulde stralenbundel achter de voorstelling.
Boven (en detail): Jozef Linnig, 'De Stoelstraat' (1839), pen en aquarel op papier, MPM/PK, AV.3359.018.29-66 - foto WS, 2008
Archief: zie Laenen 1981 voor de houtgevel
Iconografie: zie Laenen 1981; Jozef Linnig, 'De Stoelstraat' (1839), pen en aquarel op papier, MPM/PK, AV.3359.018.29-66
Literatuur: Thyssen 1902, p. 279; Thyssen 1922, p. 237-238
Laenen 1981 — M. Laenen, 'Middeleeuwse houten gevels te Antwerpen', in 'Volkskunde', 82 (1981), 3, p. 277, 306, 382 (fig. 61)
'Linnig herboren' (tentoonstellingscatalogus), Antwerpen 1995, nr. 16
Jan Lampo, 'Vermaerde coopstadt: Antwerpen in de Middeleeuwen', Leuven, 2000, p. 104 (ill.)
Referentie: vkb1.0279
Teksten:
- Sint-Paulusparochie (verdwenen beelden) Zwartzusters- en Stoelstraat. - 218. O.L. Vrouw: Op den hoek van de Stoelstraat, zoo genaamd sedert de XVIde eeuw, ter gevolge van het huis 'In 't Stoeltjen', aldaar gelegen, stond eertijds een Mariabeeld, dat in het 'Album-Linnig' weergegeven is. [Thyssen 1902, p. 279]
- Sint-Paulusparochie (verdwenen beelden)
Zwartzusters- en Stoelstraat. - 290. O.L. Vrouw. - Op den hoek van de Stoelstraat, zoo genaamd sedert de XVIde eeuw, ter oorzake van het huis 'In 't Stoeltjen', aldaar gelegen, stond eertijds een Mariabeeld, dat in het 'Album-Linnig' weergegeven is. [Thyssen 1922, p. 237-238] - Een gelijkaardig gevelsysteem wordt teruggevonden bij de huizen met houten gevels "de (Silveren) Flessche" en "St. Joos" of het "Wit Peerdeken", die destijds gelegen waren op de hoeken van de Stoelstraat en de Zwartzustersstraat (afb. 61) <101>.
<101> Zwartzustersstraat I. 1249, 1259, Inventaris bouwpolitie, 1834. nrs. 32 en 33. De gevels werden voorgesteld op een akwarel van J. Linnig uit 1839, Museum Vleeshuis Antwerpen, 3359/18, 29/66, cfr. A.J.J. DELEN, lconographie, p. 234, nr. 729 in 1843 gedateerd, en een uit 1848, Stadsarchief Antwerpen, lconografie 36, 39, cfr. A.J.J. DELEN, lconographie, p. 251 nr. 814. Voor de gravure van J. Linnig, Stedelijk Prentenkabinet Antwerpen, M II/L, 409-411, inv. 6779-6781, cfr. F.H. MERTENS-J. LINNIG, Historisch Album, nr. 27. [Laenen 1981, p. 306]
