H. Sebastianus - Grote Markt 9 ('de Spieghel', vml. gildenhuis van de Handboog)

Jan Gerrits, ca. 1904, natuursteen (arduin), verguld - Monument 17 juli 1981

Het beeld van de heilige Sebastiaan prijkt op het huis 'De Spiegel', eertijds kamer van de handbooggilde. Deze gilde had Sint-Sebastiaan als patroonheilige. Sebastiaan wordt als soldaat ingelijfd in het leger van keizer Diocletianus, de kerkvervolger. Deze benoemt hem als hoofdman. Wanneer de keizer echter verneemt dat Sebastiaan een verdediger is van de christenheid, levert hij hem over aan de boogschutters die hem aan een boom binden en met pijlen doorboren. Ze laten hem voor dood achter. Hij overleeft deze schietpartij maar wordt uiteindelijk, weer op last van Diocletianus, doodgeslagen en op de vuilhoop geworpen. De patroonheilige staat afgebeeld met pijlen doorzeefd.

De sculptuur is van de hand van Jan Gerrits (1844-1922) en werd geplaatst bij de heroprichting van de gevel in 1903-1904.

Archief en literatuur:

• Literatuur: Thyssen 1922, p. 146; Bouwen 3na 1976, p. 60; Ruyssevelt 2001, p. 47; Madonna 2010, p. 63
• Referentie: vkb1.0540

Teksten:

• Groote Markt. - 62. H. Sebastiaan. - Het huis n. 9 droeg eertijds den naam ‘De Spiegel’ en werd de eigendom van het ‘Jonge Handbooggild’, dat tot stand kwam in de XIVde eeuw. (146: 2)
  De heeren Kreglinger, zoo gunstig gekend in de kunstwereld als in den handel, vertrouwden in 1904 de herstelling van dezen, hunnen eigendom, toe aan den kundigen bouwmeester F. Van Dijk.
  Op het bovengedeelte van den gevel bewondert men een arduinen beeld van den H. Sebastiaan, patroon van het gild, kunstgewrocht van wijlen Gerrits, vader.
  Boven de ingangdeur werd gebeiteld het wapenschild van de familie Kreglinger, tusschen de jaartallen 1500 en 1904.
  Boven de beneden verdieping leest men deze zoo waarheidsvolle verzen:
  “Der vaadren kunst lag hier bedekt / En sliep,
  tot ik haar heb gewekt / Nu glanst en
  lacht zij weer, vol pracht / tot vreugd’ van
  ons en ‘t nageslacht”.
• 146(2) “Het gild had een altaar in O. L. Vrouwekerk, versierd met eene schilderij door W. Coebergher: ‘De Marteling van den H. Sebastiaan’. Dit stuk bestaat niet meer, In ‘t gestoelte stond een beeld van St-Sebastiaan, door Art. Quellin, den oude. Het bevindt zich thans in ‘t Museum onder nr 536 (thans nr 702). In eikenhout.” Aldus Genard in zijn ‘Wapenboek der Antwerpsche gemeenteinstellingen’ 1883, bl. 185. [Thyssen 1922, p. 146]