Onze-Lieve-Vrouw met Kind - Paardenmarkt 109 (pastorie Sint-Antoniuskerk)

Frans De Vriendt, 1895, beeld in Avesnesteen, console en baldakijn in Euvillesteen - Herkomst: Van Craesbeeckstraat, hoek Willem Lepelstraat

Op de plaats van de statige neogotische parochiekerk Sint-Antonius (1901-1911) stond sinds 1613 een bescheiden kloosterkerkje van de paters kapucijnen, toegewijd aan hun ordeheilige Antonius van Padua. Boven de inkomdeur van dat kerkje prijkte een Madonna, werk van Gaspar Moens (1698-1762). Dit beeld verhuisde in het begin van de 20ste eeuw naar de gevel van de nieuwgebouwde pastorie en werd op de uitspringende hoek, hoog op een zuil, onder een gebeeldhouwd baldakijn geplaatst. De Madonna was in de laatste decennia van de 20ste eeuw danig in verval geraakt <noot 1> en werd eind van die eeuw vervangen door een Madonna van Frans De Vriendt (1829-1919) uit 1895 (gesigneerd en gedateerd, op de voetplaat rechts 'F. DE VRIENDT 1895'). Dat beeld, afkomstig van een in 1973 gesloopt pand aan de Prekerskazerne (Van Craesbeeckstraat, hoek Willem Lepelstraat), werd in een stadsdepot bewaard. Thyssen beschreef deze Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans aldus "De Zaligmaker geeft aan zijne Moeder eenen Rozenkrans, als wilde Hij toonen het genoegen, dat zijn goddelijk hart schept in dit gebed en ons een zeker middel aanduiden tot verhooring." Als je goed kijkt zie je het gebedsnoer inderdaad in Maria's rechterhand.

<noot 1> Schepens (1981, p. 230) treft ze aan in "een erbarmelijke toestand" en in 1983 doet pastoor Stan Gommeren een poging om een restauratie in de Academie te laten doorgaan. Hij wilde het geld dat hem geschonken werd ter gelegenheid van zijn zilveren priesterjubileum "er graag aan besteden". [Brief d.d. 15 januari 1983. Archief Voor Kruis en Beeld, briefwisseling 1954-1995].

Boven: de Madonna van Gaspar Moens boven de inkomdeur van het oude kapucijnenkerkje op de Paardenmarkt. Ze verhuisde naar de pastorie van de nieuwe kerk, maar raakte stuk in de late 20ste eeuw en is toen vervangen - Foto (ca. 1890), archief VKB

Hieronder tot slot, deze Madonna in Schepens (1981, p. 206). Het verval is duidelijk merkbaar

Archief en literatuur:

• Thyssen 1922, na p. 256 (verdwenen beeld); Thyssen 1902, p. 230, 301; Thyssen 1922, p. 224, 255; Schepens 1981, p. 137, 139, 205; Madonna 2002, p. 162 (foutieve informatie);  “Triomf van de Rozenkrans. Op Mariawandel in Oktober”, ‘Gazet van Antwerpen’, 3 oktober 1951 # vkb1.0116 (Paardenmarkt) en vkb1.0219 (Van Craesbeeckstraat, hoek Willem Lepelstraat).
• Referentie: vkb10116