Onze-Lieve-Vrouw met Kind (van de Zwanengang’) - Sint-Jacobsmarkt 38

Beeldsnijder onbekend, vóór 1794, hout (polychromie), textiel en metaal

Beschrijving van het beeld: 

Het polychrome beeld toont Maria in een gelig roze kleed met een helblauwe mantel en een blauwe hoofddoek met witte versieringen en een witte voering. Over haar schouders hangt een grote paternoster en op haar linkerarm zit Kindje Jezus in een wit kleed. Beiden zijn gekroond. Moeder en Kind kijken elkaar aan, maar er zit geen uitdrukking in hun blik. Het lijkt wel of de Redder van de wereld, met de rijksappel in de hand, zijn zegen beperkt tot zijn moeder.

Stopzetting activiteiten RVT in 2015: 

De feestelijke outfit van het Mariabeeld, die bestaat uit een blauwe mantel en de gebruikelijke zilveren attributen, werd tot 2015 in het rusthuis tentoongesteld. Bij de stopzetting van haar activiteiten nam Voor Kruis en Beeld de vitrine met mantel en sieraden tijdelijk in bewaring tot een gepaste herbestemming gevonden wordt. De Mariakapel aan de gevel blijft wel op haar plaats.

Renovatie in 1981-1982 en 2002:

Bij de renovatie van de RVT De Swane in 1981-1982 werd het beeld in een nieuwe, eigentijdse toonkast geplaatst. In 2002 werd het beeld zelf opgeknapt en werd de vitrine voorzien van dubbel glas. Nieuwe kunstbloemen werden toegevoegd.

De Madonna van de Zwanengang tot in 1960: 

Met de aanleg van het Frans Halsplein verdween in de jaren 1960 een overbekende steeg, de Zwanengang. De Onze-Lieve-Vrouw, die al voor het Franse bewind in het midden van de steeg hing, moest noodgedwongen wijken. In het vooruitzicht van de sloopwerkzaamheden belandde het beeld in 1961 tegen de naburige gevel van het voormalig RVT De Swane. De decoratieve lantaarn heeft de afbraak van de gang niet overleefd. Tenminste, hij is niet op deze nieuwe plek terechtgekomen.

Archief en literatuur:

Archief: Hs1491, [f° 4r°]
Iconografie: FotoMuseum, FP 66/151 (foto: J.E. Borrenbergen (1884-1966), 1916); Steegjes 1922; Gilliams 1939, p. 110 (foto: N. Defraene); SAA, FOTO-OF#04478 (SA035081; Zwanengang 20 in toonkast, 1960); Architectuurarchief Provincie Antwerpen, fonds De Barsée, Fotoalbum 10 (‘Zwanengang’); Madonna 2002, p. 33, 104, 169
Literatuur: Thyssen 1902, p. 274-275; Thyssen 1922, p. 209-210; Bouwen 3nb 1979, p. 471; Schepens 1981, p. 225-228, 241; Madonna 2002, p. 104-105, 169-170; Madonna 2010, p. 205-207
Aanvullende literatuur: 'De Stad Antwerpen', 27 november 1931, p. 910; Atlas 1991, p. 151
Referentie: vkb1.0148
Externe link: Huis Sint Antonius (De Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed)