Onze-Lieve-Vrouw met Kind (‘Onze-Lieve-Vrouw van het H. Hart’) - Sint-Paulusstraat, tussen nrs. 8-10 (Sint-Pauluskerk, tuinmuur)
F.A. Van Dongen, ca. 1946 of 1947, stenig materiaal, ca. 160 cm — Beschermd monument 10 juli 1984
Op de blinde muur aan de Sint-Pauluskerk werd kort na de Tweede Wereldoorlog een Madonna geplaatst uit dankbaarheid omdat er nergens op het parcours van de processie van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans een bom gevallen was. Een vergulde inscriptie op de plaquette onder het beeld geeft dit weer: 'AAN O.L.V. VAN DEN H. ROZENKRANS / DANKBARE HULDE / VAN / SINT PAULUS PAROCHIE / 1940 / 13-10-44. 28-3-45'. <noot 1>
Maria, met het lange hoofddoek gedeeltelijk als een sjaal voor de hals geslagen, houdt haar naakte Kind met beide handen vast en toont het aan de voorbijgangers. Jezus kijkt uitdrukkelijk naar hen en wijst op de plek van Maria's hart, dat symbolisch wordt weergegeven in hoogreliëf. Beiden dragen een draadvormige koperen nimbus achter het hoofd.
[Ferdinand] Adolf Van Dongen (1890-1969) vervaardigde dit ca. 160 cm hoge beeld en leverde blijkbaar een voorstelling van 'Onze-Lieve-Vrouw van het H. Hart', hoewel in deze context een rozenkrans kon verwacht worden.
Dezelfde creatie komt op verschillende Antwerpse locaties voor: aan het Hopland 47 (gesigneerd), in de Lange Beeldekensstraat 148, de Pastorijstraat Borgerhout (sacristiemuur Sint-Willibrorduskerk), en de Alfons Schneiderlaan 163 in Deurne. Een variant is te zien in een gevelnis aan de Pothoekstraat 112 (filiaal Stedelijke openbare bibliotheek, het vml. Maris Stella instituut). Ze werden alle kort na Wereldoorlog II geplaatst. Of deze beelden werden gekapt of gegoten is niet duidelijk.
<noot 1> De dateringen 13 oktober 1944 en 28 maart 1945 slaan op de eerste en de laatste inslag van Duitse V-bommen op het grondgebied van Groot-Antwerpen (Antwerpen met de huidige districten en Mortsel). Respectievelijk waren dat de hoek van de Leopold de Waelplaats met de Schildersstraat (aan het Kon. Museum voor Schone Kunsten) en het Poloplein in Hoogboom (Ekeren). Van de 167 dagen in deze periode waren er amper 12 dagen zonder een bominslag. In totaal vielen er 857 V-bommen op Groot-Antwerpen waarbij ca. 2.900 burgers werden gedood en meer dan vijfduizend anderen gewond raakten. Van de huizen waren er ongeveer 1662 vernield en meer dan 4700 onherstelbaar beschadigd, 14.000 ernstig en 46.000 licht beschadigd. (Data naar een lijst van april 1945, opgesteld aan de hand van politiesteekkaarten. - SAA, Modern archief).
Verder bevat de gedenkplaat vier wapenschilden (kloksgewijs van linksboven vertrekkend): dat van kardinaal Van Roey, de Sint-Paulusparochie, Antwerpen en België.
<noot 1> De dateringen 13 oktober 1944 en 28 maart 1945 slaan op de eerste en de laatste inslag van Duitse V-bommen op het grondgebied van Groot-Antwerpen (Antwerpen met de huidige districten en Mortsel). Respectievelijk waren dat de hoek van de Leopold de Waelplaats met de Schildersstraat (aan het Kon. Museum voor Schone Kunsten) en het Poloplein in Hoogboom (Ekeren). Van de 167 dagen in deze periode waren er amper 12 dagen zonder een bominslag. In totaal vielen er 857 V-bommen op Groot-Antwerpen waarbij ca. 2.900 burgers werden gedood en meer dan vijfduizend anderen gewond raakten. Van de huizen waren er ongeveer 1662 vernield en meer dan 4700 onherstelbaar beschadigd, 14.000 ernstig en 46.000 licht beschadigd. (Data naar een lijst van april 1945, opgesteld aan de hand van politiesteekkaarten. - SAA, Modern archief).
Verder bevat de gedenkplaat vier wapenschilden (kloksgewijs van linksboven vertrekkend): dat van kardinaal Van Roey, de Sint-Paulusparochie, Antwerpen en België.
• Zie ook het beeld aan de gevel van de vml. pastorie
- Iconografie: Schepens 1981, p. 34
- Literatuur: Bouwen 3na 1976, p. 331, 337-338; Beschermd 1990, p. 152-153; Madonna 2002, p. 170; Sirjacobs 2006, p. 1801 (C 153); Madonna 2010, p. 211
- Aanvullende literatuur: R. Sirjacobs, "Ferdinand Adolf Van Dongen, beeldhouwer", 'Sint-Paulus-Info', nr. 68 (Jaarboek 2000), p. 1616-1617
- Referentie: vkb1.0196
