Met trots melden we dat het beeld van Maria Middelares op de gevel van voormalige OLV Middelares instituut aan het Frans Halsplein gerestaureerd is.
Reeds eerder ontdekten we hoe kunstenaar Mark Van den Poel dit grote, keramieken beeld creëerde. Nu spraken we met restaurateur Nicolas Baeyens, die tijdens het Paasweekend, samen met zijn collega, Luc Heirbaut, aan het beeld werkten.
Nicolas vertelde dat Voor Kruis en Beeld de opdracht reeds in 2019 neerlegde bij de Academie. Als afgestudeerde in de beeldhouwkunst steensculpturen en docent en coördinator beeldhouwkunst (metaalsculpturen, onderzoek en documentatie) aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen ging hij de uitdaging graag aan. Dat hij en zijn collega pas nu effectief het beeld restaureerden, is te wijten aan de grondige voorstudie. Verschillende keren ging Nicolas de ladder op om het beeld te analyseren. Daaruit bleek dat het 6m hoge beeld destijds in de muur ingewerkt werd. Mocht dit niet geweest zijn, had het waarschijnlijk nu, 60 jaar later, niet meer op de gevel gehangen. Verder zag hij dat het beeld uit ongeveer 39 onafhankelijke stukken bestaat, die verbonden zijn door middel van doken. Ten gevolge van oxidatie zijn deze deels verantwoordelijk voor de schade. De voegen zijn opgevuld met ruwe voegmortel, waaronder een gipslaag zit, die hier en daar eveneens in slechte staat is. In dit voegwerk waren ook sporen van eerdere herstellingen te zien. Verder vertoonde de keramiek haarfijne barsten en breuken en miste het beeld twee stukken, één in de aureool en één in het scheenbeen. Hier nam Nicolas de juiste maten en kleurstalen van. Met deze referenties begon hij te experimenteren in het atelier om de ontbrekende stukken te creëren, wat, gezien de variaties in de oorspronkelijke kleuren, geen gemakkelijk opdracht was. Leuke anekdote is dat tijdens deze opmetingen een man passeerde, die vertelde dat hij en zijn speelkameraden als kind steeds trachten om tennisballen in het gat in de aureool te gooien. Dit laat vermoeden dat dit stuk reeds kort na het aanbrengen van het beeld verloren ging.
Met deze nieuwe stukken en een degelijk restauratieplan gingen Nicolas en Luc de hoogtewerker in. Zij lijmden de ontbrekende stukken op hun plaats en injecteerden de vele barsten en breuken in de keramiek om de stabiliteit te verhogen. Vervolgens werden de voegen aangepakt. Vermits het verwijderen van de bestaande voegen met behulp van een slijpschijf het beeld te veel zou beschadigen, werd geopteerd om alles opnieuw te voegen met een voegmortel die qua toon het origineel benadert. Uiteindelijk werd het beeld zacht gereinigd.
Of het beeld nog een periode van 60 jaar kan blijven hangen, is afhankelijk van de waterhuishouding. Regelmatig nakijken van de voegen zal noodzakelijk zijn en waar nodig dienen ze bijgewerkt worden. Het feit dat de school de dakgoot aangepakt heeft waardoor het beeld niet langer in de regen hangt, is ook een pluspunt. Maar voorspellen hoe lang het beeld er nog zal hangen? Dat is moeilijk, zeg maar onmogelijk.
