H. Rochus [verdwenen] - in kapelletje aan de zijgevel van Van Celst, Paradijsstraat (nu Frans Halsplein)
In 1856, bij een grote cholera-epidemie, kwam een beeld van de H. Rochus in een apart kapelletje de Madonna vervoegen die tegen deze blinde muur reeds hing. Mogelijk verdween hiervoor een ander Onze-Lieve-Vrouwebeeld uit haar vitrine. In het Hs1491 wordt immers melding gemaakt van twee kleine Onze-Lieve-Vrouwebeelden in vitrines op die plaats en niet van een H. Rochus.
In de jaren 1970 zou volgens Piet Schepens (1981) de H. Rochus ondergebracht zijn in Sint-Jacobskerk, waar ook de Madonna een onderkomen vond. Het is een vergissing, bedoelde H. Rochus in de Sint-Rochuskapel van de kerk stemt niet overeen met de kleine beeldengroep van de Paradijsstraat.
Boven links: de vitrine met het vrij kleine, gepolychromeerde beeld in de Paradijsstraat, een foto uit het Fonds De Barsée (APA); met een detail.
Duidelijk is de engel aan de linkerzijde van de H. Rochus te zien. De broodbrengende hond zit aan zijn rechterbeen. - Bij het vermeende beeld in de Sint-Jacobskapel, een groter exemplaar, onbreekt de engel en zit de hond aan de andere zijde.
Rechts: de vrijstaande H. Rochus in de Sint-Rochuskapel van de Antwerpse Sint-Jacobskerk. Het is niet deze afkomstig van de Paradijsstraat - foto WS, 2009
Iconografie: Architectuurarchief Provincie Antwerpen (APA), foto (1509 / 109) in Fonds De Barsée (Paradijsstraat)
Literatuur: Thyssen 1902, p. 270; Thyssen 1922, p. 204; Schepens 1981, p. 223-224
Referentie: vkb1.0634
Teksten:
Sint-Jacobsparochie (bestaande beelden)
Paradijsstraat. - 200. O. L. Vrouw. - H. Rochus: [...]
In dezelfde straat, staat een H. Rochus, sedert 1856.. [Thyssen 1902, p. 270]
Sint-Jacobsparochie (bestaande beelden)
Paradijsstraat. – 165-166. O.L. Vrouw. – H. Rochus. – Tegen den muur van het gesticht Van Celst, […].
In dezelfde straat en eveneens tegen het voorgenoemd gesticht, ontwaart men ook een St-Rochusbeeldje in eene glazen kas. Het is minder verzorgd dan het vermeld Mariabeeldje.. [Thyssen 1922, p. 204]
Aan de overkant (de Paradijsstraat dus), hingen nog tot in de jaren zeventig twee glazen kastjes met daarin de meer dan eeuwenoude beeltenissen van Maria en Rochus. De kastjes vindt men er nog, maar ze zijn leeg. Zowel het houten beeldje van Onze Lieve Vrouw als de stenen beeltenis van Sint Rochus werden een poos geleden in de Sint-Jacobskerk ondergebracht. [...]. Men achtte het toen wijselijk ook het beeld van Sint Rochus naar de Sint-Jakobskerk over te brengen. Men kan het daar vinden in de Sint-Rochuskapel. Deze beeltenis is naar alle waarschijnlijkheid afkomstig van de poort van het Sint-Julianusgasthuis in de Hoogstraat en werd in het midden van de 19de eeuw tijdens een cholera-epidemie naar de Paradijsstraat overgebracht.
Naar verluidt zullen zowel de Onze Lieve Vrouw als Sint Rochus van de Paradijsstraat in de Sint-Jakobskerk blijven. Ze op hun oorspronkelijke plaats terugzetten heeft weinig zin, aangezien ze dan toch verborgen blijven achter de populieren, die op het Frans Halsplein werden geplant. [Schepens 1981, p. 223-224]
